Egzoftalmometr typ Hertel

Egzoftalmometr służy do precyzyjnych pomiarów stopnia wytrzeszczu (egzoftalmia) i zapadnięcia (enoftalmia) gałki ocznej. Pomiar polega na określeniu w milimetrach odległości wierzchołków rogówek oka od skroniowych brzegów oczodołów.

Egzoftalmometr składa się z dwóch plastikowych elementów umieszczonych na metalowym pręcie, z których jeden może być przesuwany, a drugi umocowany jest na stałe. Każdy plastikowy element składa się z lusterka, skali milimetrowej (0 – 35 mm) oraz „gniazda” do oparcia o krawędź oczodołu. Pod ruchomym elementem znajduje się skala wyryta na metalowym pręcie.

Podczas badania egzoftalmometr ustawiamy poziomo przed oczami badanego. "Gniazda" egzoftalmometru opieramy o boczne krawędzie oczodołów. Odnotowujemy rozstaw krawędzi odczytany ze skali umieszczonej na pręcie, aby przy następnych badaniach ustawić przyrząd tak samo. Badany powinien patrzeć nieruchomo prosto przed siebie. Przyrząd i twarz pacjenta powinny być dobrze oświetlone. Badający patrząc z przodu widzi w lusterkach odbicie profilu rogówek oka a nad nimi w lusterkach skalę milimetrową. W ten sposób określa się w milimetrach odległość wierzchołków rogówek oka od skroniowych brzegów oczodołów. Prawidłowe wysadzenie gałek ocznych waha się w granicach 10 do 21 mm. (przeciętnie wynosi 15 – 18 mm). Powtarzając pomiar co pewien czas możemy ustalić czy wysadzenie oka powiększa się, czy zmniejsza się. Ma to istotne znaczenie dla rozpoznania, rokowania i dla dalszego leczenia.